Vast met de camper: hoe weer los?

Ton Visser (tekst) & Yoeri Somers (foto's)

Het kan iedereen gebeuren. Na een paar forse buien wordt het gras van de camperplaats toch wel wat te zompig. Als de aangedreven wielen blijven doordraaien, kan de camper muurvast komen te zitten. Wat te doen om weg te komen?

Om uit te proberen wat de beste manier is om niet in de modder te stranden, gaan we met de NKC-camper naar een oefenterrein van Bruinsma Rijopleidingen te Utrecht. We willen vanuit het natte gras makkelijk kunnen wegrijden en gaan daarbij ook verschillende wegrijplaten gebruiken.  

Bij aankomst blijkt het gras toch veel drassiger en de ondergrond behoorlijk zachter dan gehoopt. Bij het achteruitrijden met onze voorwielaangedreven camper zitten we binnen vier meter al muurvast in de modder. De leswagen, normaal voor het C1-rijbewijs gebruikt, komt direct al van pas voor een wegsleepklusje. 

Instructeur Stefan Pot van Bruinsma adviseert camperaars bij de keuze van een standplaats vooraf het terrein te verkennen en er niet direct op te rijden. Bij drassigheid en bij twijfel er niet gaan staan of tenminste vooraf gripmatten onder de aangedreven wielen leggen. Na afloop van diverse spin- en glijacties en het gebruik van gripverbeterende hulpmiddelen, kunnen we vanuit praktijkervaring elf aanbevelingen doen. 

1. Extra ogen

Langdurig doorslippen veroorzaakt steeds diepere kuilen. Het bandenprofiel vult zich tijdens het spinnen met modder, waardoor veel tractie verdwijnt. Het is handig een bijrijder te vragen om aan te geven wanneer die wielspin optreedt. Spreek daarbij eenduidige gebaren af.

2. Oprijblokken als hulp

Staan de aangedreven wielen op oprijblokken, dan mogen die bij het wegrijden geen hinder veroorzaken. Het beste is als de wielen van het blok kunnen afdalen. Dit kan betekenen dat de chauffeur niet vooruit, maar achteruit moet rijden. Leg in dit geval stevig materiaal direct achter het oprijblok. Als de blokken zijn weggehaald, kan de wagen naar voren rijden, indien nodig op rijplaten. 

3. Hogere versnelling

Met een hoog toerental doorslippende wielen veroorzaken steeds diepere gaten. Het is zaak dit te voorkomen. Begin daarom met een handgeschakelde bak met wegrijden vanuit de tweede versnelling. Bij een automaat vanuit de drive-stand. DE wielen mogen kort spinnen, als de camper zich maar verplaatst. 

4. ASR uitschakelen

Anti-slipregelsystemen moeten het doordraaien van wielen voorkomen. Bij ontstane wielslip woerden de wielen afgeremd of wordt de aandrijfkracht van de motor gereduceerd. Het systeem werkt automatisch en wordt tijdens het gewoon rijden weer uitgeschakeld. 

Soms reduceert het regelsysteem het toerental zodanig dat de trekkracht te veel wordt gesmoord. Bij wegrijden op een helling of vanuit een kuil is het beter de koppeling iets te laten slippen en zo meer tractie te krijgen. De ASR moet dan eerst worden uitgeschakeld. 

5. Schommelen

Schakel een handgeschakelde bak afwisselend in de tweede versnelling en in z’n achteruit. Wissel bij een automaat tussen de drive en de achteruit. Probeer met gedoseerd gas met weinig wielspin kortstondig voor- en achteruit te rijden. Meestal lukt het door heen en weer schommelen een stukje terreinwinst te boeken. Stop direct als het terrein minder modderig wordt. Beoordeel visueel het terrein voor het nemen van de volgende stap. 

6. Graafwerk

Het kan helpen om met een schepje de banden vrij te maken en de steile kanten van de kuil enigzins te effenen. Dat kan met een schep of andere hulpmiddelen waarmee je kunt graven. Desnoods met de hand, met handschoenen. 

7. Gat opvullen

Zodra de kuil na wat graafwerk weer gelijkmatig is, is het handig om de uil te vullen met materiaal dat de grip verbetert. Denk hierbij aan grind, stenen, takken, planken en tegels. Echter vloermaten zijn vaak weinig effectief, omdat ze te glad zijn en kunnen wegschieten. Het beste helpen speciale wegrijmatten. 

8. Krikgebruik

Zit het vastgereden wiel in een te diepe kuil, dan kan het helpen om de camper een eind op te krikken. Als de camper hydraulische stelpoten heeft, dan kunnen deze ook als krik fungeren. Voorkom dat de krik of stelpoot in de bodem weggezakt. Een steen, tegel of een gedeelte van een oprijblok kunnen als versteviging van de ondergrond dienen. Zodra het wiel vrijloopt van de ondergrond, kan er gripverbeterend materiaal onder het wiel worden geschoven. Laat daarna de krik zakken, waar na het wiel vanaf stevig materiaal makkelijker kan wegrijden. 

9. Sneeuwkettingen

Sneeuwkettingen worden ook wel eens gebruikt. Voor een losse ondergrond of los zand zijn ze echter niet geschikt. Montage van de kettingen is vaak lastig als de wagen reeds in de grond is vastgereden en als het al lukt, graven spinnende kettingen zich snel in. 

10. Ultieme poging

Traction plus is een elektronisch hulpmiddel dat ervoor zorgt dat de aandrijving vooral terechtkomt bij het wiel dat de meeste grip heeft. Dit slimme differentieel kan worden ingeschakeld bij een alles-of-nietspoging. Als de camper niet met deze elektronische hulp is uitgerust, kan met met gelijkmatig gas geven proberen rechtuit de opgevulde kuil te verlaten. Komt er geen enkel beweging in en blijven de wielen doorspinnen, stop dan direct. Er zit dan niets anders op dan wegslepen. 

11. Wegslepen

Een tractor, een krachtig vierwielaangedreven voertuig of een andere camper die op de verharde weg staat, kan de redder in de nood worden. Let erop dat bij de vastzittende camper het gemonteerde sleepoog geheel is vastgeschroefd en gebruik een sleepkabel met een trekkracht van minimaal 4.000 kilogram. Zodra de camper iets in beweging komt, kan de chauffeur van de vastzittende camper de trekauto ondersteunen door gas te geven. 

 

De wegrijplaten in de praktijk

Wegzakken in de aangedreven wielen kan worden voorkomen door tijdig gripmatten onder de aangedreven wielen te plaatsen. We probeerden er diverser uit, beschikbaar gesteld door CamperPassie.

De eenvoudige wegrijplaat Gripper van ProPlus is relatief goedkoop. De plaat voegt zich makkelijk en werkt het beste als het bandenprofiel nog niet met modder is volgeraakt. Worden de platen achter de aangedreven wielen gelegd, dan bestaat het risico dat ze worden weggeschoten. Prijs 16,95 euro per set. 

De wegrijplaten Froli Gripper zijn vergelijkbaar met de Gripper ProPlus. Deze matten hebben iets diepere profielen. Ook deze platen zijn het beste geschikt om vooraf onder de wielen te plaatsen. Prijs 22,95 euro per set. 

De verschillende genoemde wegrijplaten, in volgorde.

De plaat Milenco de XL Gripper heeft een rastervorm en geeft betere grip als de band nog niet volledig is weggezakt. Met een dubbele set komt de mat op twee meter lengte. Het systeem sluit goed aan bij Milenco oprijblokken. De mat is soepel en voegt zich makkelijk, maar kan bij een te sterke buiging wel breken. Prijs 44,95 euro per set. 

De rijmat Profi gripmat is ook voor zwaardere campers geschikt. De mat zit opgerold in een beschermhoes. De 22 cenitmeter brede rubberen elementen zijn met staalkabels verbonden. Als de ruimte tussen de rubberblokken met klei gevuld is, kunnen de wielen zijdelings wegglijden. Prijs 69,95 euro per stuk. 

Het multifunctionele oprijblok Uniko 6 in 1 is als leveler in te stellen op drie hoogtes. Uitgeklapt kan het oprijblok worden gebruikt als stevige wegrijplaat. De draagvlakken bieden grip op zand en modder. De draagvlakken zijn van een solide plaat met veelgrip. Het draagvermogen is vijf ton. Vanwege de soms scherpe randen is aantrekken van handschoenen raadzaam. Prijs 159,95 euro per stuk, inclusief opbergtas.