Seven summits: bergwandelen in Nederland

In Limburg vindt sinds 2011 ieder jaar het Dutch Mountain Film Festival plaats, een internationaal bergfilmfestival, waar niet alleen films te zien zijn, maar ook allerlei lezingen en workshops worden gegeven. Het thema is eenvoudig: bergen! Ter ere van het tienjarig bestaan in 2020 bedachten de organisatoren de Seven Summits: zeven rondwandelingen naar de Zuid-Limburgse toppen waar je het beste kunt ervaren dat je in de bergen bent. 

Die zeven wandelingen per top zijn met elkaar verbonden tot één grote langeafstandswandeling van Kerkrade naar Maastricht, van maar liefst 101 kilometer. De route valt bij wandelaars in de smaak: niet voor niets was Dutch Mountain Trail genomineerd als wandelroute van het jaar 2022. 

Niet voor watjes

De Dutch Mountain Trail is geen relaxte wandeling. Het vraagt om een goede conditie, enige ervaring met bergwandelen en kennis van gps en coördinaten. De bedenkers hebben het wel toegankelijk gemaakt door het uitgeven van een routeboekje, erg handig als je liever vanaf een papieren kaartje navigeert. 

Een goede bewegwijzering ontbreekt namelijk grotendeels, dus het is even puzzelen om op de route te blijven. Nu zijn wij wel wat gewend, maar 101 kilometer leg je niet even af in één dag en we hebben een camper. Dus we doen het anders en kiezen voor de zeven rondwandelingen per top en bezoeken de camperplaatsen en campings in de buurt. 

D’n Observant

We vinden een prachtplek aan de jachthaven van Maastricht. Deze camperplaats ligt fantastisch om de omgeving te verkennen en op fietsafstand van het Vrijthof in Maastricht. Altijd fijn om na een dagje actief wandelen daar een koud biertje te pakken. We kijken direct op de oude fabriek van ENCI met de kalksteengroeve aan de overkant van de Maas. Pal erachter ligt D’n Observant op de Pietersberg, wat geen natuurlijke berg is, maar een steenberg. Opvallend wit, want de berg is een overblijfsel van de mergelwinning. 

We parkeren de camper bij het Chalet D’n Observant, waar we eerst even een koffie scoren. Het is een makkelijk startpunt. We gaan eerst richting het Belgische Kanne en klimmen dan via de verlaten vallei omhoog. Best een pittige route met brokkelige stenen en steile stukken. Hoogtevrees is even niet handig.

Eenmaal boven genieten we van het uitzicht, hoewel het een beetje wordt weggenomen door de hoge bomen. Weer terug bij het chalet kiezen we nog voor een wandeling door de groeve. Er zouden oehoes broeden, maar ze laten zich helaas niet zien. 

Hoogste punt 153 meter – 8,9 km – 183 hoogtemeters 

Kattenroth 

De route naar de Kattenroth start in Noorbeek bij de kerk. Het pad gaat geleidelijk omhoog en deze wandeling vereist dan ook weinig bergwandelervaring. De route is overzichtelijk en wordt nergens lastig en steil. Mooi is de wandeling op dit grensgebied met België overigens wel. Vooral in de afdaling naar Sint-Marten-Voerem voelen we ons in het buitenland. De route loopt deels door het natuurpark Altenbroek, waar de grote grazers je dromerig aanstaren.

De camper kunnen we kwijt op camping de Grensheuvel, iets hoger gelegen ten noorden van Noorbeek. Vanaf daar hebben we een prachtig uitzicht op de vallei, het dorp en de Kattenroth. Verwacht overigens geen echte top. De Kattenroth is meer een heel grote heuvel, waarbij het hoogste punt erg vlak is. Overigens kun je ook prima met de fiets naar de Kattenroth. 

Hoogste punt 207 meter – 8,7 kilometer – 198 hoogtemeters 

Hakkenberg 

De rondwandeling naar de Hakkenberg is een eenvoudige met weinig hoogtemeters. Hij ligt iets ten zuiden van Epen, dat een leuk plaatsje is om even de enige echte Limburgse vlaai te proeven. Ik kan de verleiding niet weerstaan en kies mijn favoriet: kersen met slagroom. Ook in de buurt van deze wandelroute liggen prima campings vanwaar je de wandeling kunt starten. Wij kiezen voor Landschapscamping Alleleijn in Epen.

De route loopt door het Bovenste Bos. Het hout uit dit bos werd veel gebruikt als hakhout, vandaar de naam van deze berg. We lopen gestaag richting het bos en eenmaal boven staan we op een soort drielandenpunt, want hier komen Nederland, Vlaanderen en Wallonië samen. De terugweg is waar we het voor doen: een heerlijk vergezicht over het Zuid-Limburgse landschap. 

Hoogste punt 240 meter – 5,9 kilometer – 115 hoogtemeters 

Eyserbos 

Gevreesd bij wielrenners: de Eyserbosweg. Ik heb hem meermaals gefietst en kan me het gevoel in mijn kuiten nog goed herinneren. En eerlijk gezegd komt dat gevoel langzaam maar zeker weer terug. We passeren buurschap De Piepert en het lijkt wel of we door een alpenweide lopen. We bereiken toch redelijk snel de top met de grote zendmast. 

De top is overigens tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Amerikanen gebruikt om een grote radarinstallatie te plaatsen, vanwaar ze de voedseldroppings coördineerden. Er is hard om het Eyserbos gevochten, juist vanwege de strategische ligging. De wandeling is pittig. Het gaat telkens op en neer en we nemen een paar extra pauzes om te drinken en wat te eten. Terug in Eys trakteren we ons op een welverdiend ijsje, zoeken de camper weer op die op de camping staat. De volgende summit zien we al liggen. 

Hoogste punt 199 meter – 8,4 kilometer – 142 hoogtemeters 

Schneeberg 

We maken even een uitstapje naar Duitsland, want de Schneeberg ligt net over de grens bij Vaals. Ook hier is de camping een ideale basis voor de rondwandeling, maar ook voor een bezoek aan Vaals en het drielandenpunt. Zelfs Aken ligt vlakbij. 

De Schneeberg dankt zijn naam aan de kalkgrond en aan de lichtere kleur dan de heuvels in de omtrek, vooral in de zomer. De wandeling is gevarieerd en boven hebben we zicht op Aken en zelfs zien we in de verte de Wilhelminaberg met de skibaan liggen. 

We maken nog een uitstapje op de fiets naar Vijlen, het hoogste bergdorpje van Nederland, dat een aantal jaren geleden uitgebreid in het nieuws was vanwege de sneeuwbrigade. Vijlen heeft de meesete sneeuwval van Nederland, traint zijn inwoners in sneeuwruimen en oefent zelfs in sneeuwscheppen in de sneeuwhal van SnowWorld in Landgraaf. 

Hoogste punt 254 meter – 8,7 km – 120 hoogtemeters 

Wilhelminaberg 

Zonder het te weten heb ik de Wilhelminaberg al honderden keren afgeskied, want op de ene flank ligt de skibaan van SnowWorld Landgraaf. Ook de lange trap omhoog is bekend terrein. Maar nu starten we vanaf de andere kant, waar ook de camperplaats ligt. De kunstmatige heuvel, ooit ontstaan als steenberg van de Staatsmijn Wilhelmina, is nu een groot recreatiegebied. 

De route is gevarieerd, komt langs het festivalterrein van Pinkpop en kasteel Strijthagen. De top kan ons niet bekoren. Het uitzicht is vooral industrieel en de skibaan maakt het er ook niet fraaier op. Maar snel weer afdalen door het groen. 

Hoogste punt 225 meter – 5,3 kilometer – 106 hoogtemeters 

Gulperberg 

Dagelijks stoempen wielrenners de Gulperberg bij Gulpen op, in het spoor van de Amstel Gold Race. Uiteraard mag deze berg niet ontbreken in de Seven Summits. We vinden een heerlijke plek op de boerderijcamping Berghemmerhof, boven op de berg. We wandelen de route en krijgen twee kuitenbijters om onze oren, want we klimmen tweemaal omhoog. 

Onderweg moedigen we de wielrenners aan die kromgebogen over hun stuur hijgend en zwoegend hun best doen om als eerste boven te komen. Wij doen het wat rustiger aan en genieten van het uitzicht op Gulpen het Geuldal. We struinen door het mooie heuvelbos Dunnenbosch en we staan even stil bij het monument van legende en wielercommentator Jean Nelissen. 

Hoogste punt 160 meter – 6,2 kilometer – 159 hoogtemeters 

Evaluatie met een biertje 

Gulpen is een leuk stadje om een paar dagen te verblijven, al is het maar om de heerlijke biertjes die er ter plekke worden gebrouwen. We nemen een terrasje, bestellen ons goddelijke vocht en laten de Seven Summits nog eens de revue passeren. 

Echte toppen zoals in de Alpen zijn het natuurlijk niet, maar leuk is het wel en wie de hele route loopt met rugzak en tent verdient respect. De rondwandelingen zijn een stuk makkelijker en prima te combineren met een langer bezoek aan Zuid-Limburg. En voordeel is dat je bij elke top in de buurt kunt overnachten.