Rondje zwerven over Zeven Heuvelen

Leo van Dooren

Bij Nijmegen ontwaren we in de verte de ‘bergen’ van Berg en Dal. De hit van The Nits schalt uit de speakers: In the Dutch Mountains. Dit gebied was het strijdtoneel toen de bevrijders eind 1944 veel tegenslagen kregen. Duizenden witte zuiltjes zijn de stille getuigen. Fietsen klaarzetten en op verkenning!

We varen vanuit Millingen met de fiets pont de Rijn over naar het Pannerdensch Kanaal, waar de volgende pont op ons wacht. Richting Nijmegen fietsen we eerst Fort Pannerden tegemoet, onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en even later duikt kasteel Doornenburg op. Op de brug hebben we mooi zicht op Nijmegen, ‘Saint­Tropez aan de Waal’.

Millingerwaard

Na een lunch pakken we de draad weer op en fietsen richting Ooypolder. Aangekomen bij restaurant Oortjeshekken wandelen we de Bisonbaai in, waar bisons zich vredig grazend niets aantrekken van de naaktrecreanten. Vrijheid, blijheid. Verderop ligt midden in de woeste natuur van de Millingerwaard de Millinger Theetuin, een oase van rust vol kleurrijke bloemen, de sfeer is haast mystiek. Gesprekken verlopen hier zonder stemverheffing, de smartphone blijft onaangeroerd.

Wandelen met de boswachter

Benieuwd naar het gebied? Op 23 februari wordt voor vrienden van deze theetuin een wandeling door de Millingerwaard georganiseerd, begeleid door boswachter Twan Teunissen van natuurgebied De Gelderse Poort. Twan is opgegroeid in dit gebied en heeft met eigen ogen de transitie van de Millingerwaard, van akkerland tot natuurgebied, aanschouwd. Na de bijzondere struintocht kun je genieten van soep en broodjes in het café van de theetuin. Gedurende het jaar worden er verschillende activiteiten georganiseerd, check daarvoor de agenda van de theetuin.

De oudste winkelstraat van Nederland

We overnachten op boerderij, annex camperplek ‘t Crumpse Hoekje. We scoren een stadswandeling bij de VVV aan het Keizer Karelplein, zodat we Nijmegen een beetje gestructureerd kunnen ontdekken. We belanden in de Hezelstraat, de oudste winkelstraat van Nederland, die langzaam oploopt naar de Bovenstad. De Sint-Stevenskerk omlopend zien we Moenen zitten, de duivel, met de rug naar de kerk gekeerd.

Op de Grote Markt staat het beeld van Mariken, die zeven zondige jaren met Moenen beleefde voor ze zich bekeerde en een zedige non werd. Het Waaggebouw is nu een horecagelegenheid met een bomvol terras, dat we passeren op weg naar de Stadsbrouwerij De Hemel; de oudste speciaalbier brouwerij van Nederland. Hier willen we best zo’n bijzonder huisgebrouwen biertje drinken!

Stadsbrouwerij De Hemel

De stadsbrouwerij van Nijmegen is een levend museum. Liefhebbers kunnen onder begeleiding van een gids of individueel het leven in de brouwerij ervaren. Je komt alles te weten over bier, maar ook het maken van azijn, mosterd, likeuren, jenever en bierbrand komt aan bod. Het is een uniek kijkje in de keuken van de oudste speciaalbier brouwerij van Nederland, gevestigd in een van de oudste panden van Nijmegen. En natuurlijk kan er na de rondleiding van alles worden geproefd.

Museum De Bastei

Via de zeer steile Grotestraat lopen we naar de Waalkade, waar horeca de scepter zwaait en het volk gezellig zit te drinken met uitzicht op de Waal. Aan het eind van de Waalkade komen we langs de Stratemakerstoren. Bij opgravingen zijn er gangen en fundamenten blootgelegd en daarin en erboven, naast de toren, is een smaakvol museum gebouwd. De Bastei vertelt het verhaal van de rivier, het landschap en de dieren die er leven.

De 2000-jarige geschiedenis van de stad ligt hier letterlijk voor het grijpen; Romeinse muren in het gebouw uit de 2e en 3e eeuw na Christus kun je er aanraken. In De Bastei komen natuur, cultuurhistorie en duurzaamheid samen. Het museum voor natuur en cultuurhistorie besteedt ook aandacht aan het ambacht van de valkerij. Tot en met 1 maart 2020 is 'Waal Onder' te zien, een sfeervolle interactieve familietentoonstelling over het onderwaterleven in de rivier de Waal.

De Valkhof

Steile trappen leiden naar de Valkhof, het beroemdste stukje grond van Nijmegen. De Romeinen stichtten hier een legerplaats vanwege het uitzicht. Niet om te genieten, maar om de vijand aan te zien komen. Later bouwde Karel de Grote er een paleis, dat keizer Barbarossa nog weer later ombouwde tot burcht. Eind negentiende eeuw werd het gesloopt. Gelukkig bleef de Byzantijnse Sint-Nicolaaskapel overeind en die is nog te bewonderen. We duiken de Onderstad weer in. We doen wat inkopen in de Marikenstraat, het hypermoderne equivalent van de Rotterdamse Koopgoot. Nijmegen gaat met zijn tijd mee.

Grave aan de Maas

We komen langs Grave, een historische vestingstad. We parkeren de camper aan de rand en wandelen het centrum in. In het fraaie stadhuis is de VVV gehuisvest, waar we wederom een stadswandeling scoren. De Sint-Elisabethkerk aan de overkant is een zogeheten kruiskerk, die diverse keren is verwoest door Spanjolen en Fransen. De bliksem heeft ook een handje geholpen. Richting jachthaven komen we langs halfbastion Bekaf, een restant van de vesting die hier ooit stond met drie grote bastions en nog een halfbastion, de Blauwkop.

Oorlogsmuseum

We lopen via de Loswal en de Maaspoort over de Maasmuur naar de Oude Haven en zo weer de stad in, om te belanden bij de Hampoort. De Kat, een kunstmatige berg met daaronder vijf kazematten, verschaft ons een uitzicht op het immense Arsenaal, een voormalig wagenhuis uit de zestiende eeuw. De aanblik is wat triest, want het staat al jaren leeg. Over leeg gesproken: we rammelen, gauw naar de camper.

De verovering van het gebied rond Overloon was een van de speerpunten van de operatie Market Garden in 1944, bedoeld om door te stoten naar Berlijn. Er is hier dan ook hevig gevochten: vele duizenden vonden de dood. Logisch dat in de bossen een oorlogsmuseum is verrezen. Dit Vrijheidsmuseum krijgt geen subsidie, maar het is het grootste en misschien wel mooiste museum dat we ooit bezochten. Dat wordt mogelijk gemaakt door meer dan honderd vrijwilligers.

Museum in het donker

Hier wordt het verhaal verteld van de opkomst van het nazisme, de veroveringsdrang, de excessen en de vervolgingen. We komen in de volgende hal, die volstaat met tanks, legervoertuigen, vliegtuigen en bommen en granaten. Dat dit allemaal over zee en door de lucht is aangevoerd en nog maar een fractie is van het werkelijke aantal, doet ons beseffen wat een geweldige inspanning de geallieerden hebben gedaan om ons te bevrijden. Lest we forget, opdat we het nooit vergeten.
Wil je het oorlogsmuseum na sluitingstijd en na zonsondergang bezoeken? In 2020 staan er zes avonden op de agenda waarop je het oorlogsmuseum in het donker kunt bezoeken.

Camperplek Eldorado in Plasmolen is acht kilometer verwijderd van Groesbeek. De VVV is om de hoek, een fietsroute ligt klaar. Knooppunt 46 leidt naar het fietspad, dat direct al steil omhoog gaat. Slingerend, dalend en stijgend komen we aan in Groesbeek, waar de Zeven Heuvelenweg begint. Deze weg, gevreesd bij Vierdaagselopers, is steil, maar met de fiets relatief gemakkelijk: ga je met een vaartje van 40 kilometer per uur naar beneden, dan is de volgende stijging al voor de helft overwonnen.

Vrijheidsmuseum

We zien een bordje Vrijheidsmuseum: daar moeten we natuurlijk naartoe. Het is recent geopend, in een gloednieuwe, futuristische opblaashal. We dwalen een uur rond langs foto’s en vitrines vol artefacten. We zien filmbeelden die het verhaal vertellen van Nederland onder het Duitse juk. Maar... we hebben nog zes heuvels te overwinnen, dus hup naar de fietsen om de tocht naar Berg en Dal te voltooien. Hier wacht de beloning in het pannenkoekenhuis voor onze overwinning op zeven Dutch Mountains.

Overnachten

Camperplaats ‘t Crumpse Hoekje, Millingen a/d Rijn 87
Camperplaats Parking Het Arsenaal, Grave 28143
Camperplaats Fam van Well, Overloon 3170
Camperplaats Bos & Heide, Nieuw Bergen 9570

Camperplaats Eldorado, Plasmolen 14574
De sitecodes verwijzen naar locaties op Campercontact.com

Handige websites

www.debastei.nl
www.valkhof.nl
www.visitnijmegen.com
www.graafsmuseum.nl
www.beleefhistorischgravelandvancuijk.nl
www.vrijheidsmuseum.nl
www.oorlogsmuseum.nl

Gpx-bestanden

Download hier de gpx-routebestanden van de route.
> deel 1 Millingen - Nijmegen - Grave, bestand voor TomTom
> deel 2 Grave - Overloon, bestand voor TomTom
> deel 3 Camperplaats van Well - oorlogsmuseum - Nieuw Bergen, bestand voor TomTom
> deel 4 Nieuw Bergen - Plasmolen, bestand voor TomTom
> fietsen Millingen - Nijmegen - Millingen, bestand voor TomTom
> fietsrondje camperplaats Eldorado, bestand voor TomTom
> POI's Rondje zwerven Zeven Heuvelen, bestand voor TomTom

Meer informatie over het downloaden van gpx-routebestanden staat hier.