Onweer en camperen: wat te doen?

Onweer, als je veel op pad bent met je camper, krijg je er hoe dan ook een keer mee te maken. Ook ik kreeg een gigantische onweersbui op m’n dak in België. Lichtelijk in paniek googelde ik me suf. Blijven rijden? Parkeren? En waar dan? Helaas kwam ik veel tegenstrijdige berichten tegen. Wat moet je nou eigenlijk doen als je met je camper in een onweersbui terechtkomt?

Daar zat ik dan. Aan het water. Prachtig plekje. Achter me stond een Nederlandse camper dus het was nog gezellig ook. Uurtje later kroop ik onder de wol en begon het een beetje te regenen. Gezellig, dat getik. Maar opeens sloeg het om in een giga-onweersbui. Rukwinden, keiharde knallen en bliksem overal. In paniek ging ik voorin de cabine zitten met m’n wandelschoenen aan. Stond ik wel veilig aan dat kanaal? Ik vond het tijd voor een klein onderzoek en vroeg het expert Dieter Poelman van meteo.be.

Beschutting

Soms sta je geparkeerd op een plek die niet ideaal is tijdens onweer. Dieter Poelman: “Er is niet echt een regel over wat de beste plek is om te parkeren. Open water kun je beter vermijden, omdat je al snel boven het oppervlak uitsteekt. Je bent dan het hoogste punt in de omgeving, wat de kans groter maakt om geraakt te worden. Ik zou er zelf ook niet voor kiezen om bij hoge bomen te gaan staan. In een woonwijk kan, maar waar de bliksem neervalt is geen exacte wetenschap. Soms zijn de bomen hoger dan het gebouw en wordt toch het gebouw geraakt.”

Dat maakt het er nog niet makkelijker op. Blijf in elk geval niet rijden, de kans op een schrikreactie of kans op verblinding is dan aanwezig, en parkeer niet op de top van een berg, geeft Poelman aan. “Als je op een berg staat of een heuvel, dan sta je dichterbij de onderkant van de wolk. Het spanningsveld vergroot naarmate de afstand tussen het object en de wolk verkleint. Dus hoe hoger op een berg, des te groter de kans is op blikseminslag. Het belangrijkste is om beschutting te zoeken. Dat kan zijn in een gebouw of in je auto/camper op een lager punt als er een goede Kooi van Faraday is, waarbij de ramen natuurlijk gesloten moeten zijn.”

Kooi van Faraday

Leuk dat je erover begint, Dieter. Want die kooi van Faraday, hoe werkt dat? Ben je veilig omdat het metaal van de auto de bliksem naar de grond geleidt? “De Kooi van Faraday werkt omdat het metaal een soort vierkante mazen zijn. Hierdoor zal de stroom, als je voertuig wordt geraakt, gewoon aan de buitenkant blijven.” Dit lost ook meteen een mythe op. Er wordt weleens gezegd dat je tegen een paaltje aan moet rijden om de spanning van de auto af te halen. Dat is dus niet nodig, want de stroom geleidt al naar beneden naar de aarde. Al is het verstandig niet meteen uit te stappen en ook geen metalen delen aan te raken.

Maar hoe zit dat als je camper een polyester dak heeft?
“Wanneer de mazen te groot worden, bestaat de kans dat de stroom kan overspringen, dat zorgt voor gevaarlijke situaties. Een camper met een dak van van polyester zal er wel een metaalstructuur onder hebben. Maar, ik vraag me af of dit voldoende is om complete veiligheid te garanderen.” Oké, dit is goed om te weten. Als ik met mijn busje Harrie nog een keer in een onweersbui terechtkom, ren ik naar het eerste beste gebouw dat ik zie.

Plat op de grond?

Stel, ik ben aan het wandelen en er is geen goede schuilplek. Moet ik dan plat op de grond gaan liggen? Geen goed idee, geeft Poelman aan. “Wanneer de bliksem inslaat zal de stroom zich over het oppervlak verspreiden. Wanneer je plat op de grond ligt is de kans groter dat bijvoorbeeld het linkerbeen een grotere stroomklap zal ondervinden dan het rechterbeen. Dit spanningsverschil zorgt ervoor dat de stroom door je lichaam zal gaan, met elektrocutie als gevolg.”

Zo komt het dus ook voor dat koeien bijvoorbeeld geëlektrocuteerd worden. “Koeien staan altijd met de benen wijd en dan treedt het spanningsverschil altijd op. De beste manier is jezelf gehurkt klein maken met je voeten dicht naast elkaar. Dat zorgt ervoor dat het spanningsverschil verkleint als de bliksem enkele meters verder inslaat en jezelf zo klein mogelijk maken zorgt ervoor dat je minder snel rechtstreeks geraakt wordt.”

Gelukkig gebeurde er bij mij niets. Ik stond in een dal en er waren hoge gebouwen in de buurt. De bui dreef na een paar fikse knallen weer over. Maar ik schrok er wel van. Voortaan toch maar even het weerbericht checken.