AdBlue
AdBlue® wordt toegepast om de NOx uitstoot van dieselmotoren te beperken. Deze techniek wordt in vrachtauto’s al toegepast sinds 2006 en vanaf 2014 ook in de personenautobranche.
AdBlue® is de gedeponeerde handelsnaam voor AUS32, ook wel Ureum genoemd. Het is een oplossing van ureum in gedemineraliseerd water. Deze kleurloze dieseluitlaatvloeistof (DEF) wordt bij veel Euro 6 motoren gebruikt om voertuigen schoner te laten rijden. Hierdoor kunnen de meest recente dieselmotoren voldoen aan de NOx-emissienormen die zijn vastgelegd in de Europese regelgeving. AdBlue® wordt in een afzonderlijke tank in het voertuig opgeslagen. Het middel wordt geïnjecteerd in de hete uitlaatgassen waardoor de stikstofoxiden (NOx) door een chemische reactie worden omgezet in stikstof en water.
Werking van AdBlue
Dankzij de samenstelling van Adblue® vind er in het uitlaatsysteem van de camper een chemische reactie plaats met NOx. Het ureum produceert bij een temperatuur van 80 °C gasvormig ammoniak. Dit ammoniakgas reageert met de NOx tot stikstof en water.
AdBlue® wordt onder een druk van 5 bar in de hete uitlaatgassen verneveld direct voor de SCR-katalysator. SCR staat voor Selective catalytic reduction. Om de chemische reactie op lage temperatuur zo efficiënt mogelijk te laten zijn wordt een katalysator toegepast. Door toepassing van dit systeem wordt de uitstoot van NOx met 90% verlaagd.
NOx
Stikstofoxiden (NOx) is de verzamelnaam voor verbindingen tussen zuurstof en stikstof. Stikstofoxiden ontstaan bij alle vormen van verbranding op hoge temperatuur, bijvoorbeeld in een verbrandingsmotor. De verbranding in een dieselmotor vindt plaats onder hogere druk waardoor ook hogere temperatuur ontstaan in vergelijking met benzinemotoren. Hierdoor produceren dieselmotoren minder CO2 maar meer NOx. Deze omschrijving laat zien dat NOx wel gerelateerd is aan, maar heel wat anders is dan CO2, fijnstof of roetdeeltjes.
Zuivere AdBlue en additieven
AdBlue® wordt ook wel DEF (of Diesel Exhaust Fluid), PMRA32 of AUS32 genoemd. AdBlue® is een gedeponeerd merk dat eigendom is van de Duitse vereniging voor de auto-industrie (VDA), die erover waakt dat de kwaliteitsnormen van het product worden gerespecteerd zoals vastgelegd in de DIN 70070. Om een goede werking te garanderen is de zuivere samenstelling van AdBlue® van belang. De verhouding van 32,5% Ureum en 67,5% gedemineraliseerd water moet voldoen aan de ISO 22241-norm. Om kristalvorming in het AdBlue-systeem tegen te gaan worden soms additieven gebruikt. Let erop dat ook bij toevoeging van AdBlue-additieven de zuiverheid van AUS32 wijzigt. Raadpleeg de camperhandleiding of fabrikant voordat een additief wordt gebruikt.
AdBlue verbruik
Het opgegeven verbruik van AdBlue® is verschillend per voertuigfabrikant en wordt beïnvloed door rijgedrag. De fabrikant vermeld een AdBlue-verbruik per gebruikte liter brandstof of per gereden kilometer. Sommige merken geven een verbruik van 2% van het dieselverbruik aan, maar bij een ander merk kan een volle Adblue-tank van 15 liter genoeg zijn voor een rit van 3000 km, dat geeft een verbruik van 5% van het dieselverbruik. Komt het verbruik daar ver boven dan zal er een fout in het systeem zijn. Op het dashboard verschijnt tijdig een bijvulherinnering. Het is belangrijk om te voorkomen dat de Adblue-tank in de camper volledig leeg raakt, dit kan er zelfs toe leiden dat er een reset uitgevoerd moet worden voordat de camper weer kan rijden.
AdBlue bijvullen
AdBlue® is bij de meeste tankstations in Europa verkrijgbaar. Soms net als brandstof aan de pomp, of anders in jerrycans bij de pompwinkel. De vulopening voor AdBlue® is voorzien van een herkenbare blauwe tankdop. Bij de meeste merken bevind de vuldop zich naast de dieseltankdop, in andere gevallen geeft de voertuighandleiding de locatie weer. In de leiding naar de tank zit een klepje, deze moet magnetisch of met een lange schenktuit geopend worden. AdBlue® bijvullen met een vulpistool dat bestemd is voor vrachtverkeer is niet geschikt voor campers. De dosering is te hoog en het vulpistool past niet in de kleinere vulopening.
Houdbaarheid van AdBlue
Afhankelijk van de bewaartemperatuur geldt een houdbaarheid van 1 à 1,5 jaar. Hitte of directe zonlichtinstraling verkort de houdbaarheid. AdBlue® gaat kristalliseren bij temperaturen beneden -11 °C. Door de verwarming in de tank wordt AdBlue® weer vloeibaar en kan het product worden gebruikt zonder kwaliteitsverlies. Een temperatuur boven de 30 °C over langere tijd maakt dat het percentage ureum langzaam toeneemt, de tijd is dus van invloed op de kwaliteit. Mocht de AdBlue® duidelijk verkleuren en anders ruiken is dat zeker een teken van veroudering. Bij twijfel kan een refractometer de samenstelling en zuiverheid van AdBlue testen. Houdt ook de houdbaarheidsdatum van de jerrycan reserve-AdBlue in de gaten, mocht je dit aan boord hebben.
AdBlue problemen
Vanwege de beperkte houdbaarheid adviseren wij de AdBlue-tank tijdens de (winter)stallingsperiode nog niet bij te vullen en zodoende weinig AdBlue® in de tank achterlaten. NB. Voorkom ten alle tijden een volledig lege tank! Bij aanvang van het nieuwe seizoen vult u dan met verse AdBlue® bij zodat de samenstelling voldoende blijft. Mocht je een camperseizoen overslaan en de camper uitzonderlijk langer stil staan, dan is verversen van de AdBlue® nodig.
Voor de juiste werking van AdBlue® zijn hoge temperaturen nodig. Wanneer een camper slechts korte ritjes maakt kan het zijn dat het uitlaatsysteem niet voldoende verhit wordt. Dit kan resulteren in kristalliseren van de ureumoplossing in het Adblue-systeem met verstoppingen of storingen tot gevolg. Dit euvel kan ook ontstaan door het niet volledig terugpompen van de resterende AdBlue uit het systeem. Dit vindt automatisch plaats op het moment dat de motor wordt uitgeschakeld.
Voeg je Adblue® toe aan de dieseltank of diesel in de Adblue-tank, start dan de motor niet waardoor de verkeerde vloeistof in het verkeerde systeem terecht kan komen. Dit resulteert in ernstige schade. De inhoud van de tank zal eerst afgepompt moeten worden en de tank gereinigd voordat je opnieuw kan tanken.
Door zijn samenstelling van gedemineraliseerd water en ureum is AdBlue® een niet giftige oplossing. Bovendien is de vloeistof niet ontvlambaar, zodat ze zonder zorgen kan worden opgeslagen. Bij verhitting tot hoge temperaturen wordt het eenvoudigweg in ammoniak omgezet. Maar dit gebeurt alleen vanaf 100 °C. Als u AdBlue® op uw handen of kleren krijgt, probeer het dan onmiddellijk af te spoelen met schoon water: het kan vlekken veroorzaken. Hetzelfde geldt als de vloeistof op uw carrosserie druppelt: maak het onmiddellijk schoon met water.