Vanlife in Portugal; alles wat je moet weten

Bernadet Heimans

Portugal is groen, dramatisch en betoverend mooi — dat is allemaal waar. Maar er zijn wel een paar dingen die je moet weten over vanlife in dit paradijs. Is dat überhaupt nog mogelijk sinds het nationale verbod van 2021? En hoe zit het met die onzichtbare tolwegen? In dit artikel deel ik mijn tips en tricks voor de zuidkust en heb ik mijn busvrienden Merle en Sven gevraagd naar hun ervaringen in de rest van het land. Zo ben je goed voorbereid op weg naar het beloofde land.

Merle en Sven trokken twee maanden door Portugal in hun zelfgebouwde Fiat Ducato Maggie. Je volgt hen via @maggie.goesplaces.

Wegennetwerk en tolsysteem

Laten we beginnen met de tolwegen, want in Portugal werkt dat allemaal net even anders. Dusdanig anders, dat ik er al een volledig artikel aan weidde. De korte samenvatting van dit verhaal is dat Portugal op veel plekken tegenwoordig elektronische tolpoorten hanteert. Je kenteken wordt gescand door een subtiele camera langs de weg en vervolgens heb je 5 dagen de tijd om te betalen bij een postkantoor of een winkel van de Payshop-keten. Je kunt bij de grensovergangen eventueel ook je kenteken handmatig koppelen aan je creditcard, dan wordt het bedrag automatisch afgeschreven. Lang en nodeloos complex verhaal kort: de tolwegen in Portugal vergen enige voorbereiding. Verdiep je hier dus in voordat je de grens over rijdt. En lees dus even het artikel over de tolwegen, daar lees je er alles over.

Dan even over de kwaliteit van wegen, want dat verdient een expliciete alinea. De staat van de wegen laat zich namelijk vergelijken met België in de jaren ’90. Weet je nog, de aan elkaar gelijmde stukken asfalt met gaten ter grootte van een autoband? De wegen in Portugal zijn slecht onderhouden en vaak extreem smal. Verwacht grote gaten, rammelende ritten en smalle straten in de dorpen. Ik reed mezelf herhaaldelijk muurvast in een piepklein dorp en brak mijn bladveer op een kniediep gat in de weg nabij Lissabon. Maar het is ook maar net hoe je de eigenaardigheden van een land zelf ervaart natuurlijk. “Google Maps houdt bijvoorbeeld geen rekening met smalle wegen of zandpaden,” vertellen Merle en Sven lachend. “We zijn herhaaldelijk door de weilanden, over zandpaden en extreem smalle weggetjes gestuurd. Dan heb je 1 centimeter over aan beide kanten en dan blijkt het een tweerichtingsweg. We hebben dan ook wat extra krassen op de bus sinds Portugal. Wij kunnen er hartelijk om lachen, maar het is wel iets waar mensen rekening mee moeten houden hier.”

Landbouwweg door een akker of doorgaande weg in Portugal? Driemaal raden…

Het land en de mensen

Ondanks dat Portugal op hetzelfde schiereiland als Spanje ligt, geeft het land een compleet ander gevoel. Waar Spanje echt gekenmerkt wordt door die mediterrane energie, is Portugal ruiger en soberder. De dorpen doen bijna denken aan het Oostblok en het is zichtbaar dat Portugal meer armoede kent dan haar buurland. De zuidelijke steden daarentegen, zijn toeristisch en bebouwd met megalomane hotelketens, wooncomplexen en clubs. Welbekende plekken als Faro, Lagos en Albufeira voelen bijna aan als één groot casino. Maar tussen die stedelijke chaos is de kustlijn ongerept en ruig en overweldigend mooi. Zodra je het hoekje omgaat bij Sagres verandert het land en daalt er rust en ruimte neer. In tegenstelling tot de zuidkust, is de westelijke kust groen en verlaten, evenals het binnenland.

“Opvallend is dat de mensen heel goed Engels spreken, veel beter dan in Spanje bijvoorbeeld. Je kunt bijna overal gewoon in het Engels communiceren. De mensen zijn wel een beetje op zichzelf en niet heel erg uitgesproken. Met name op de plekken die (eerder) overspoeld werden door vanlifers, zit men overduidelijk niet op je te wachten. Maar op de meer afgelegen plekken zijn de bewoners uiterst vriendelijk en maakt iedereen graag een praatje over het leven in Portugal, de cultuur en goede restaurants.

De noordelijke helft en het binnenland van Portugal zijn wat minder bekend onder reizigers. Maar het heeft zoveel meer te bieden dan dat. Wij zijn echt verliefd geworden op het land. Het is er groen, uitgestrekt en de natuurparken zijn adembenemend en ongerept. En vanlifen is er dus ook nog veel vrijer en verlaten dan de gereguleerde Algarve. Een absolute aanrader voor busmensen dus.”

Merle en Sven leefden verloren hun hart aan de ongereptheid van Portugal. Meer lezen over hun reiservaringen? Je vindt ze op Instagram @maggie.goesplaces.

Het weer

Portugal is het favoriete land van menig kiter en surfer. Dat kan dus maar één ding betekenen: WIND! In gepaste hoofdletters en met uitroeptekens. Je waait hier namelijk uit je hemdje aan de kust. Hoewel Portugal net als Spanje op het Iberische schiereiland ligt, heeft het toch een heel ander klimaat. Het is er over het algemeen namelijk een stuk minder zonnig en aanzienlijk koeler en natter. In de zomermaanden is het overal goed vertoeven. Maar ben je van plan te overwinteren in Portugal, houdt er dan rekening mee dat het er behoorlijk regenachtig en bewolkt kan zijn. De temperaturen zijn overal wel vrij mild, zo tussen de 12 en 16 graden.

Dat gezegd hebbende, overwinterden Sven en Merle desondanks met 25 graden in de Algarve. “Iedereen zei inderdaad van tevoren dat Portugal wel eens koud en nat zou kunnen zijn. Maar wij hebben echt heel mooi weer gehad en hebben middenin de winter heerlijk aan het strand kunnen liggen. However, ten noorden van Lissabon en in de Douro-vallei was het wel echt kouder en natter. Niet extreem slecht maar gewoon niet meer dat je denkt van: goh, ik ga lekker op het strand zitten.” De moraal van dit verhaal is dus dat Portugal net wat grilliger is dan mediterraan Spanje en dat je rekening moet houden met wolken, regen en wind.

De vraag die iedere vanlifer bezighoudt; kun je er nog wildkamperen?

Camping, camperplaats of wildkamperen

De vraag die iedere vanlifer heeft als het over Portugal gaat: kun je er nog wildkamperen sinds het internationale verbod in 2021? Het eerlijke antwoord is dat dat heel erg afhangt van de locatie. In het binnenland en alles ten noorden van Lissabon is het, met enige moeite, een mogelijkheid. Maar overal ten zuiden van Lissabon is het erg lastig. Op elke stoep en grasveld staat een niet-te-missen verbodsbord en je ziet er dan ook écht geen wildkampeerders. Op sommige stukken privégrond wordt het gedoogd, en daar verzamelen zich ‘s avonds dan 50 campers. Maar die plekken zijn zeer schaars. Voor de beeldvorming: ik vond 3 plekken waar ik in goed geweten kon wildkamperen langs de hele zuidelijke kustlijn. En zelfs op die plekken werd me verteld dat je het risico loopt bekeurd te worden en dat er vanaf maart weer strenger gehandhaafd gaat worden. Wil je toch je kansen wagen, zorg dan dat je cash bij je hebt want je dient ter plekke te betalen.

Ten noorden van Lissabon en in het binnenland kun je nog vrij gemakkelijk wildkamperen.

Campings en betaalde camperplaatsen zijn er in overvloed en, aangezien wildkamperen zo moeilijk is, staan die allemaal afgeladen vol. Campings zijn het hele jaar door een goede business in Portugal dus de prijzen zijn hoog. Voor een nachtje op een basic camping in het laagseizoen betaal je al snel 25 euro. Maar hoe verder je richting het binnenland beweegt, hoe lager die prijzen worden.

En zijn overigens wel veel kleinschalige plekken of camperinitiatieven waar je goedkoop kunt overnachten. Merle en Sven vertellen: “Door de wetgeving van 2021 zijn er veel leuke, betaalbare alternatieven ontstaan. Een van onze mooiste ervaringen in Portugal was bijvoorbeeld de overnachting bij een lokale wijnboer. Het was een enorm enthousiaste boer die ons met zoveel passie over zijn wijnen en landgoed vertelde. We hebben daar gratis kunnen overnachten en geweldige dagen gehad met een warme douche en een wijnproeverij. Een absolute aanrader wat ons betreft!”

Samengevat: je merkt dat Portugal probeert om het camperaars aan alle kanten zo moeilijk mogelijk te maken. Ze hebben zoveel overlast ervaren in voorgaande jaren dat ze nu overal drempels opwerpen. Wildkamperen is ingewikkeld, campings zijn duur en veel parkeerplaatsen hebben hoogtebarrières of weren campers. De camperervaring is simpelweg aanzienlijk moeilijker en dat is wel echt iets waar je rekening mee dient te houden.

Er zijn veel leuke camperinitiatieven op boerderijen, ecocommunities en wijngaarden te vinden.

Campervoorzieningen

Enigszins tegen de verwachting in, zijn boodschappen en brandstof duurder dan in Spanje. Maar de dichtheid van winkels, tankstations en voorzieningen is overal enorm groot. Je vindt overal je vertrouwde Lidl en zelfs in het verlaten binnenland kun je tanken en verse pastel de nata’s kopen. Zoals eerder geschreven zijn er ook veel campings door het hele land. Gratis camperplaatsen vind je voornamelijk in de noordelijke helft en het binnenland. Het gratis tappen en lozen van water is in het zuiden dus iets lastiger, maar niet onmogelijk.

Internet en telefonie

Merle en Sven maken geregeld gebruik van lokale simkaarten en databundels. “We werken veel op afstand en hebben goed internet nodig. Maar dat is in Portugal gelukkig vrij betaalbaar en de dekking is ook beduidend beter dan in Spanje. Je koopt een simkaartje bij een MEO-, Vodafone- or NOS-winkel of bij de grotere supermarkten. We betalen hier nu zo’n 35 euro voor onbeperkt internet van Vodafone. Het bereik is overigens overal vrij goed, zelfs in de verlatenheid van de natuurparken.” Ik maak zelf overigens gebruik van Starlink en heb ervaren dat Portugal een heel goede dekking biedt. De dichtheid van satellieten is hier groot dus je eigenlijk overal snel en stabiel internet verwachten.

Meer informatie

Meer informatie over camperen in Portugal vind je op onze pagina Landeninformatie Portugal.