Campertocht in de voetsporen van Van Gogh door Brabant

Vincent van Gogh is een van de grootste kunstenaars aller tijden en wereldwijd een begrip. Maar wist je ook dat hij uit Brabant komt en daar de basis legde voor zijn carrière? En dat het landschap van de provincie hem mateloos fascineerde en nog terug te zien is op veel van zijn werken? Maak een campertocht door de zuidelijke provincie en ontdek vijf plekken die onlosmakelijk met Van Gogh en zijn schilderijen zijn verbonden. 

 
De provincie Brabant en de kunstenaar Vincent van Gogh kun je in één adem noemen. Hij werd geboren in Zundert en legde er de basis voor zijn verdere kunstenaarsleven in Tilburg, Etten Leur en Nuenen. Hij schilderde er zelfs enkele van zijn vroege meesterwerken. Reis mee met de camper door de zuidelijke streek en ontdek de landschappen die Vincent in zijn vroege leven al wisten te bekoren. Bezoek vijf plekken met bijbehorende camperplaatsen die een belangrijke rol speelden in het leven van de Brabander.

Zundert

We beginnen de reis in het dorpje Zundert, ten zuiden van Breda. Hier zag Vincent het levenslicht als oudste zoon van de predikant. De eerste zestien jaar van zijn leven bracht hij in het dorp door. Op de plek waar het ouderlijk huis stond, in het centrum van Zundert, vind je nu het Vincent van GoghHuis. Dit is een mooie binnenkomer in het leven van Van Gogh. Het is een interactief centrum met wisselende tentoonstellingen waar je van alles leert over zijn leven en zijn werk. 

G.Lanting (CC BY-SA 3.0) via Wikimedia Commons

Vanaf hier start je ook een wandeling door het dorp van 8 kilometer waarin je langs zes Van Gogh monumenten komt. Zo kom je langs de kerk waar zijn vader dominee was en de kleine Vincent werd gedoopt. Vader en moeder Van Gogh gingen graag wandelen en Vincent ontwikkelde zo al vroeg een liefde voor de natuur die later een grote inspiratie werd voor zijn kunst. Op de fiets naar de camperplaats ’t Begijntje zo’n vier kilometer van Zundert, krijg je een goede impressie van het platteland dat hij op zijn wandelingen zag.

Tilburg 

Zo’n veertig kilometer naar het Oosten vinden we de stad Tilburg waar Vincent na de basisschool terechtkwam op de gloednieuwe Rijks Hogere Burger School. Hier had hij zijn eerste tekenlessen en werd zijn passie voor de kunst geboren. Vincents Tekenlokaal bevindt zich nog steeds op dezelfde plek als waar Van Gogh ook les had, in het Paleis-Raadhuis aan het stadhuis plein. Hier kun je tekenlessen en –workshops volgen. 

Rosemoon (CC BY-SA 4.0) via Wikimedia Commons

Omdat de school zo ver van huis was, ging de jonge Vincent doordeweeks wonen in een kosthuis aan de Korvel. Het exacte huis staat er niet meer, maar op de plek waar het heeft gestaan vind je nu een bronzen plaquette van beeldhouwer Niel Steenbergen met daarop een afbeelding naar een zelfportret van Vincent van Gogh. Op het pleintje voor het huis staat een bankje met mozaïek van Vincents werk. Hier begint ook de Van Gogh wandelroute (3 km) waarin je ontdekt wat Vincent allemaal zag als hij naar school liep.  

Vergeet niet te stoppen voor een drankje bij het leuke Berlijn Café. Een langere Van Gogh Wandelroute (16 km) loopt door het buitengebied van de stad. En als je liever gaat fietsen, is er een route van 48 kilometer langs allerlei gedenkwaardige plekken die met de schilder te maken hebben. Grote kans dat je het fijne terras van café Zomerlust waar je langs komt niet kunt weerstaan. Midden in de stad in het stadspark vind je in Stadscamping Tilburg een prima uitvalsbasis voor je bezoek aan de stad. 

Etten-Leur 

We spoelen even vooruit in het leven van Van Gogh en komen uit in Etten-Leur waar Vincent de eerste stappen in het kunstenaarsvak zette. Zijn ouders verhuizen naar de pastorie van het stadje in 1875 en wonen er in totaal acht jaar. Hoewel Vincent niet meer bij ze woont, is hij geregeld bij zijn ouders te vinden en ziet Etten-Leur als toevluchtsoord. Een bezoek naar zijn verleden begint bij het Toeristisch Informatiepunt op Markt 4 waar je alle routes en informatie krijgt over de vijf Van Gogh monumenten van Etten Leur. 

Tot het einde van de zomer van 2025 wordt de Van Gogh kerk (de kerk waar zijn vader vroeger dominee was) verbouwd, daarna is hier een multimediale Van Gogh Experience om te bezoeken. Hier kom je alles te weten over de tijd van Van Gogh in Etten Leur. In het museum Sint Paulushofje krijg je een inkijkje in wat Vincent in Etten-Leur zag. In het Oude raadhuis registreert Van Gogh zich voor het eerst als kunstschilder.  

Vanaf Camping de Menmoerhoeve in het buitengebied van Etten-Leur start een Van Gogh wandeling (14 km) door de natuur die je herkent van vele schetsen en tekeningen van de kunstenaar. 

Nuenen 

Het dorpje Nuenen is de volgende plek waar de familie Van Gogh terechtkomt. Ook hier krijgt vader een plek in de pastorie aangeboden. Vincent trekt in bij zijn ouders en hoewel hij er amper twee jaar woont, is hij er productiever dan ooit. Het boerenleven is een grote inspiratie voor zijn schilderijen en zijn eerste meesterwerk, de aardappeleters, schildert hij hier. Het dorp ademt nog altijd Van Gogh. Talloze plekken herinneren aan de vroegere inwoner.

Daan0416 (CC BY-SA 4.0) via Wikimedia Commons

Zo is er de Vincent Van Goghstraat midden in het centrum, het Van Goghkerkje en een standbeeld van de kunstenaar in het Park. Als je daar toch bent, haal dan een verrukkelijk Italiaans ijsje bij IJssalon Italia. De zoektocht naar het verleden gaat verder in Van Gogh Village Museum, gewijd aan zijn tijd in Nuenen. De Van Gogh Fietsroute (49 km) biedt een unieke manier om het landschap te verkennen dat Vincent zo dierbaar was.  

Hoogtepunt is het Van Gogh-Roosegaarde fietspad, een magische ervaring geïnspireerd door “De Sterrennacht”, net buiten Nuenen. Aan de route liggen onder andere Camperplaats Croy in Aarle-Rixtel en de Stiphoutse Hoeve in Stiphout. 

Den Bosch 

Jouw camperreis door Brabant eindigt in de hoofdstad Den Bosch. Hoewel de kunstenaar hier zelf nooit heeft gewoond, vind je alleen hier in Brabant originele werken van de schilder. Sluit jouw zoektocht door het verleden van Vincent in stijl af door de meesterwerken in het echt te bewonderen waar je de afgelopen tijd zo veel over te weten bent gekomen.

In het Noordbrabants Museum is er een vaste zaal met permanente tentoonstelling aan Van Gogh gewijd. Hier bewonder je maar liefst twaalf werken van de kunstenaar. Overnachten kan op de Camperplaats Den Bosch, vlak bij het centrum van de stad.