Dossier rijbewijs en gewicht camper: nieuwe richtlijn in de maak

Waarom verandert de richtlijn rijbewijs?

De laatste wijziging rijbewijs is van jaren geleden. Tijd voor een update vindt de Europese Commissie die daarover gaat. In de richtlijn moet meer aandacht komen voor bijvoorbeeld duurzaamheid en veiligheid. Een richtlijn die ook in de toekomst als er meer elektrische of waterstofcampers komen geldig is.

Waarom is dit belangrijk voor camperaars?

De richtlijn gaat ook over het gewicht van de camper en over het verlengen van het rijbewijs. Met het huidige rijbewijs B mag je een camper met een toegestane max. massa tot 3.500 kg besturen. Daarboven is een rijbewijs C1 verplicht. Dit gaat nu veranderen is de verwachting. Dan is het belangrijk om het belang van de camperaars goed onder de aandacht te brengen bij de ambtenaren en de politici die daarover gaan.

Wat ziet de NKC gebeuren?

De massa rijklaar van campers is toegenomen onder meer door strengere Europese milieueisen (het AdBlue-systeem is net zo zwaar als een halve passagier) en veiligheid (rijhulpsystemen). De ruimte in kg voor camperbezitters om onder de 3.500 kg te blijven is sterk afgenomen. Dit brengt het risico op overbelading met zich mee. Door de toegenomen massa rijklaar ontstaat de behoefte de camper zo mogelijk op te waarderen tot een toegestane max. massa van boven de 3.500 kg.  Daardoor worden camperaars voor het recreatief gebruik van de camper steeds vaker gedwongen om tijd en geld te besteden aan het halen van het professionele C1-rijbewijs. Dat is bovendien slechts 5 jaar geldig en kan alleen verlengd worden na insturen van een gezondheidsverklaring en succesvol doorlopen van een medische keuring.

Waarvoor pleit de NKC?

We vragen twee dingen aan de Europese Commissie:

1. Verhoog de maximaal toegestane massa voor rijbewijscategorie B van 3.500 kg naar 4.250 kg voor rijden in campers tijdens persoonlijk en recreatief gebruik in heel Europa;
2. Vereenvoudig het behalen van het C1-rijbewijs en verleng het na tien jaar voor niet-professionele chauffeurs, zoals bezitters van campers die de camper uitsluitend persoonlijk en recreatief gebruiken.

Hoe veilig is die verhoging in gewicht?

Campers zijn veilig en worden alleen maar veiliger. Campers zijn absoluut en relatief veel minder betrokken bij ongevallen dan personenauto’s of andere gemotoriseerde vervoermiddelen en komen ook niet voor in de Nederlandse statistieken van ongevallen. Uit Duits onderzoek blijkt dat in 2013 minder dan 0,3 procent van alle ongevallen met persoonlijk letsel campers een rol spelen. Met de komst van ADAS-rijhulpsystemen neemt de veiligheid alleen maar toe

Camperen is echt iets anders dan professioneel vrachtvervoer. De camper wordt recreatief gebruikt tijdens (korte) vakanties. Campers rijden gemiddeld slechts 7.600 km per jaar. Daarbij hanteert de chauffeur doorgaans een rustige rijstijl: deze rijdt overdag, rijdt dagelijks slechts een beperkt aantal kilometers, is niet gebonden aan rij- en vertrektijden, vermijdt rijden in files en op drukke tijden, houdt Bezitters van campers in Nederland zijn ervaren chauffeurs met een gemiddelde leeftijd van 62 jaar, bezitten langdurig het B-rijbewijs en gebruiken de camper voor reizen in voornamelijk Europa. Zij gebruiken de camper gemiddeld acht keer per jaar;

En is de verhoging ook duurzaam?

Duurzaam camperen vinden we belangrijk. De ontwikkeling van campers met alternatieve aandrijving als elektrische en waterstof staat echter nog in de kinderschoenen. Wat de gevolgen voor het gewicht van elektrische of waterstofcampers zijn, is nog onduidelijk. Wij vragen de Commissie de camperindustrie te inspireren en stimuleren om duurzame en lichtere campers onder de limiet van 4.250 kg te produceren zodat ze bestuurd kunnen worden met rijbewijs B. De NKC zal dat ook doen.

Gaat de richtlijn alleen over rijbewijs B?

Nee, het gaat ook op voor bijvoorbeeld C1. De NKC wil dat de Europese richtlijn de exameneisen verlicht voor het behalen van het C1-rijbewijs voor camperbezitters, zoals Nederland voornemens is. Schrap daarin voor camperbezitters overbodige examenelementen over onder meer administratie en techniek. Tevens doen wij een oproep om het verlengen van het C1-rijbewijs in lijn te trekken met dat van het B-rijbewijs: geldigheid van het C1-rijbewijs van vijf naar tien jaar, met een eigen gezondheidsverklaring en zonder de (huidige) medische keuring. Gezien het gebruik van de camper als recreatievoertuig met een beperkt aantal kilometers en een rustige rijstijl, vinden wij dat proportioneel. Het ontlast tevens artsen en bespaart in kosten.

Wat heeft de NKC tot nu toe gedaan?

We informeren en zijn in gesprek. Met ambtenaren op de ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in Nederland en met de betrokken ambtenaren in Brussel. Als grootste campervereniging in Europa (67.000 leden) merken we dat er geluisterd wordt naar onze inbreng. Ook overleggen we met organisaties als Bovag, ANWB, KCI en met zusterorganisaties in het buitenland. Daarnaast hebben we in mei 2022 ons standpunt ingediend bij de Europese Commissie. Die vind je hier. Ondertussen blijven we in gesprek met de ambtenaren en politici over dit onderwerp.

Wat is het vervolg?

Bij de verdere uitwerking van de richtlijn gaat de NKC graag in overleg met de Commissie over mogelijke voorwaarden voor het B-rijbewijs tot 4.250 kg. We denken daarbij aan een mogelijke minimum leeftijd van de bestuurder van een camper en/of minimum aantal jaren bezit van het B-rijbewijs en/of een aanvullende training specifiek gericht op het besturen van campers.

Wat vindt Nederland ervan?

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zit op de lijn van de NKC: rijbewijs B naar 4.250 kg. De woordvoerder laat weten dat “De Europese Commissie werkt op dit moment aan een herziening van de richtlijn. Nederland heeft gepleit voor een beperkte (tot 4.250 kg) uitzondering voor bepaalde C1-voertuigen die door hun specifieke constructie net buiten de B-categorie vallen. Het gaat dan om elektrische voertuigen en campers.”

Is de richtlijn straks overal geldig?

Het gaat om een richtlijn en niet om een wet. De lidstaten kunnen daarvan afwijken. Maar de bedoeling is dat de richtlijn in de kern in alle landen wordt overgenomen. Dat is voor ons camperaars belangrijk want we gaan de grens nu eenmaal over!  Daarom is het belangrijk dat we met ambtenaren en politici in Nederland en met de Europese Commissie in gesprek blijven.

Wat is de planning?

Reken er op dat het nog misschien wel drie tot vier jaar duurt voordat de nieuwe richtlijn er in de praktijk is. De verwachting is dat de Europese Commissie in het najaar van 2022 met een eerste reactie komt. Daarna gaat de Commissie in gesprek met alle lidstaten. De verwachting is dat dit hele proces een aantal jaren gaat duren voordat in ons land de richtlijn is aangepast.

Belangenbehartiging

Of het nu gaat om vrij, veilig, beter, betaalbaar of vriendelijk camperen, het team belangenbehartiging van de NKC zet zich in voor onbezorgd camperplezier. Nu en in de toekomst. De stem van de camperaar laten we horen op de juiste plek: in Brussel, Den Haag, bij de provincie en bij de gemeente. Als grootste campervereniging in Europa merken we ook dat naar ons wordt geluisterd.