Gemeenteraadsverkiezingen 2018 - Campertoerisme een blinde vlek?

De hoeveelheid aandacht voor campertoerisme in de verkiezingsprogramma’s van gemeenten is gering. Dit stelt de NKC op basis van een reeks gesprekken met lokale politici. In veel gemeenten speelt campertoerisme zelfs helemaal geen rol. Vooral in steden is de focus vooral gericht op maatschappelijke problemen en zijn camperende toeristen geen item. “Teleurstellend”, aldus Jaap van Ravels, kantoorcoördinator van projectbureau camperplaatsen. “Wij hechten eraan dat gemeenten inzien dat campertoerisme een groeimarkt is. Camperaars zijn bereid om best wat te besteden in de gemeente waar ze verblijven, maar dan moet de mogelijkheid om te overnachten er wel zijn. Die ontbreekt veelal. En dat is nou net waar camperaars zich druk om maken.”

Enorme kansen

Op dit moment telt Europa bijna twee miljoen campers, die goed zijn voor ruim vier miljoen potentiële toeristen. Hun aantal groeit en die trend zet de komende tien jaar door. Uit onderzoek van de NKC blijkt dat het realiseren van camperplaatsen kansen biedt. Doordat de camperaar het hele jaar door recreëert, wordt het toeristisch seizoen verlengd. Daarnaast besteden ze 67 tot 90 euro per dag aan voeding, recreatie en goederen. “Camperplaatsen dragen bij aan de plaatselijke economie”, stelt Van Ravels. “Instellingen en middenstanders in plaatsen waar goede voorzieningen voor campers zijn, profiteren hier van.” Van Ravels rekent even voor: “Tien camperplaatsen met een overnachtingstarief van 10 euro, bij een bezettingspercentage van tachtig procent, kunnen zo’n 30.000 euro per jaar opleveren. De opbrengst van recreatie, voeding en goederen is hier nog niet meegerekend.”

Angst

“Het probleem is dat de gemeente de behoefte niet goed kent”, aldus Van Ravels. “Gemeenten zien zo’n grote, witte koelkast veelal als een stukje horizonvervuiling en als bron van overlast voor omwonenden. Daarom willen ze die liever buiten het dorp op een camping zien.” Maar, zegt Van Ravels, “camperaars staan juist graag dicht bij de kern van stad of dorp, zodat ze bijvoorbeeld lopend het centrum kunnen verkennen en vlakbij een hapje kunnen eten.

Omwonenden weten vaak niet precies wat een camperplaats is. Ze maken zich zorgen over rommel en herrie tot diep in de nacht. Een verkeerd beeld, weet van Ravels. “Doorgaans zijn camperaars rustige toeristen die wat te besteden hebben, dus overlast zou niet de grootste barrière moeten zijn.”

Rol gemeenteraadsverkiezingen

Camperplaatsen kunnen dus een trekpleister zijn voor toeristen zijn; voor gemeenten kunnen ze een economische impuls betekenen. In sommige plaatsen pikken ze dit signaal graag op. De NKC schetst de situatie in een aantal gemeenten.

Soest

“Ik denk dat ze er wel komen”
D66, de grootste partij van gemeente Soest, heeft al langer oog voor campertoerisme. Terwijl de partij zich hard maakt voor camperplaatsen, maken andere partijen er geen woord aan vuil. “Het realiseren van camperplaatsen zou uitstekend kunnen worden opgepakt door de markt”, vertelt D66-lijsttrekker Marcel Adriani. “Toch moeten we constateren dat marktpartijen in Soest en Soesterberg geen aanstalten maken om camperplaatsen te genereren. Daarom hebben we campertoerisme opgenomen in ons verkiezingsprogramma. In Europa rijden al 2 miljoen campers rond. Deze vorm van toerisme gaat nu nog grotendeels aan Soest voorbij. D66 stelt voor kleine camperplaatsen aan te leggen voor kort verblijf.”

De partij vindt camperplaatsen belangrijk voor de toeristische aantrekkelijkheid van de gemeente. Het gaat hierbij niet om een locatie met uitgebreide voorzieningen, maar om een plaats om te kunnen overnachten. “Eerlijk gezegd verwacht ik dat het wel gaat gebeuren. Afgelopen periode waren we er heel dichtbij. Het is nog een kleine sprong om het binnen te tikken”, aldus Adriani.

Utrecht

“De stad is voor haar inwoners”
Terwijl campertoerisme een dominante rol speelt in het verkiezingsprogramma van D66 Soest, is er bij D66 Utrecht weinig aandacht voor. Hoewel de stad zich mag verheugen in een steeds grotere stroom buitenlandse toeristen, wil de plaatselijke afdeling van D66 niet dat de stad zich ontwikkelt tot een pretpark voor toeristen. “De stad is er op de eerste plaats voor haar inwoners”, vertelt fractiemedewerker Marijne van der Venne. “D66 wil dat Utrecht inzet op hoogwaardige toeristische activiteiten, maar wij zien het realiseren van meer camperplaatsen in de gemeente Utrecht niet als oplossing voor het toenemende toerisme.”

Het gebruik van campers in de gemeente Utrecht is wat D66 betreft inefficiënt. De partij vindt dat er op een andere manier met deze ruimte kan worden omgegaan. De ruimte kan volgens hen beter worden gebruikt voor middeldure woningen of duurzame energiebronnen zoals windmolens en zonne-energie in de polder Rijnenburg. Ook de andere Utrechtse partijen focussen niet op campertoerisme.

Putten

“Op korte afstand van je woning wil je geen camperplaats”
In Putten speelt een discussie tussen de lokale politieke partijen, maar ook tussen de gemeente en bewoners. In het verkiezingsprogramma van 2014 schreef Wij Putten: “Wij Putten wil een uitbreiding van camperplaatsen in of nabij het centrum.” In het huidige programma van Wij Putten zijn camperplaatsen niet meer opgenomen, omdat de uitvoering loopt. Maar nu staat die ontwikkeling opeens op losse schroeven. De buurt is namelijk in opstand gekomen. Bewoners zien kansen in camperplaatsen, zolang ze niet in het centrum worden gerealiseerd.

De buurt krijgt steun van de andere lokale partij: Belangengemeente. Deze partij heeft campertoerisme wel in het verkiezingsprogramma staan: Geen camperplaatsen in het centrum. “Met het project Vitale Vakantieparken omarmt de gemeente Putten de gezonde recreatie”, vertelt fractievoorzitter Robin Hoogendijk. “Camperplaatsen zijn volop aanwezig op deze parken. Van harte welkom, zou ik zeggen. En camperplaatsen in het centrum? No way, vooral voor de omwonenden die dit niet willen. Op zo’n korte afstand van je woning wil je geen camperplaats. Wij hebben al een tekort aan parkeerplaatsen, vooral gedurende het recreatieseizoen.”

Vlissingen

“Vlissingen kan veel meer camperplaatsen hebben”
In Vlissingen is het de SGP die meer camperplaatsen wil, mits de tarieven voor de gemeentelijke camperplaatsen niet concurreren met die van toeristische ondernemers. Het college ziet dit echter niet zitten. “Uit onderzoek van het kenniscentrum Kusttoerisme blijkt dat de groei van campers ten koste gaat van het aantal caravans”, aldus het college. “De provincie Zeeland verwacht dat gemeenten er naar streven om het aantal plaatsen in de kampeermarkt in Zeeland gelijk te houden. En daarmee te streven naar kwaliteitsverbetering binnen de markt in plaats van uitbreiding van de markt. De gemeente Vlissingen is daarmee niet vrij het aantal kampeerplaatsen, waar ook campers kunnen staan, uit te breiden. Gezien het hierboven genoemde onderzoek zal de toeristische en economisch meerwaarde door de opkomst van campertoerisme beperkt zijn”, stelt het college.

Desondanks heeft de SGP campertoerisme in het verkiezingsprogramma opgenomen. "Wij zijn voor het stimuleren en faciliteren van het campertoerisme zodat deze groep toeristen graag naar Vlissingen komt en er geld besteedt." De SGP ziet mooie economische perspectieven voor de stad. “Campertoerisme is in opkomst”, aldus fractievoorzitter Lilian Janse. “De “babyboomgeneratie” schaft massaal een camper aan en trekt hiermee rond. Echter, camperaars willen liever niet op een camping staan maar juist op een camperplaats bij of in een stad. Vlissingen kan veel meer camperplaatsen hebben dan het huidige aantal.”

Wijchen

“Minder regelgeving voor camperplaatsen bij boerderijen”
In Wijchen heeft de lokale partij Kernachtig Wijchen, campertoerisme opgenomen in het verkiezingsprogramma. “Kernachtig Wijchen heeft het initiatief genomen voor het aanleggen van camperplaatsen nabij het centrum. Ondertussen is gebleken dat deze plekken goed worden gebruikt, wat zorgt voor meer toeristische bedrijvigheid. Er mogen nog extra plaatsen bijkomen.”

“Campertoerisme speelt een rol in ons verkiezingsprogramma, omdat onze partij vindt dat het een toegevoegde waarde heeft op het aanbod aan toeristische mogelijkheden binnen onze gemeente en regio”, aldus lijsttrekker Geert Gerrits. “Kernachtig Wijchen heeft ruim een jaar geleden het initiatief genomen om camperplaatsen te realiseren. Wij wonen hier in het Land van Maas en Waal in een prachtige omgeving, waar nog kansen liggen om het toerisme verder op de kaart te zetten.”

Ook Sociaal Wijchen stimuleert camperplaatsen in het programma: “Wij vinden dat minder regelgeving voor boerderijen en plattelandswoningen voorziet in de behoefte om camperplaatsen op eigen terrein te beginnen. Zeker nu steeds meer huishoudens liever een vakantie in eigen land willen houden, vinden wij het belangrijk om de lokale economie hiervan te laten profiteren.” De plannen lijken positief te zijn ontvangen, want tot op heden hebben zich nog geen tegenstanders aangediend.