Albanië per camper: verkeer en ontwikkeling

Het was wel even wennen: het verkeer in Albanië. Al bij het eerste dorpje dat we met onze camper inreden: Bushat. Dubbel en soms driedubbel parkeren, voorrang nemen waar dat niet geldt, hard rijden, langs beide kanten inhalen. Maar ook paard en wagens op de weg, lopende schoolkinderen, fietsers, heel veel bromfietsers, boeren met een koe aan een touwtje in de berm, een kudde schapen. Alles krioelde door elkaar.

Even eromheen

Ook gaten in de weg die plots werden ontweken. Dat moesten we zelf ook soms doen. Witte strepen op de weg schenen voor Albanezen niet veel betekenis te hebben. Neem de zebrapaden. Wij stopten ervoor, waarbij anderen ons soms nog weer passeerden. Levensgevaarlijk dus voor de overstekers. Soms werd er achter ons bestraffend getoeterd als wij wél voor een zebra stopten!

Nederlandse camping

We vonden er een pinautomaat, dus meteen de eerste LEK’s eruit gehaald. Na een halfuurtje camperen waren we op Camping Albania in Barbullush die door een Nederlands stel wordt gerund. Helene en Dick Wesselingh zijn hier in 1993 komen wonen. Zij komt uit Ouderkerk aan de Amstel (Ouder Amstel) en hij uit Nes aan de Amstel.

De familie Wesselingh

Het is een eenvoudige, maar goede camping. Met een zwembad (waar het véél te koud voor was) en een goed restaurant. Wij hebben twee avonden in het restaurant gegeten, was prima. Heel uitgebreid en maar voor € 20,- per avond voor twee personen, inclusief een fles goede Albanese wijn. Echt een fijne camping met heel aardige en behulpzame mensen.

Het zwembad van camping Albania

Ook het sanitair is prima in orde. Rondom de camping staan veel grote, maar niet afgebouwde huizen. Deze zijn van Albanezen die in het buitenland werken. Ze bouwen pas weer verder als ze geld hebben. Deze stulpjes zijn voor als ze ouder zijn en terugkeren met hun pensioen.

Boodschappen doen in Barbullush

In Barbullush kochten we brood in een klein supermarktje. Er stond ‘supermarket’ op de gevel, maar het was meer een donker magazijn, waar alles door elkaar lag, half uitgepakt. Potten met groente tussen zinken emmers, broeken en hemden onopgevouwen naast rijst en pasta. Er hing slechts één lampje aan het plafond. Langs de zijkanten stonden kisten met rotte appelen en natte, gescheurde tomaten. En verdraaid: ergens in een doos zagen we wat ronde broden liggen, netjes ingepakt in plastic zakken. Snel afrekenen. De eigenaar zat voor de deur te roken en voor zich uit te staren. We moesten hem nog vragen of we de 55 Lek (€ 0,35) mochten betalen. Blijkt dat het gewoonte is dat je het verschuldigde bedrag op de toonbank legt. Toen we wegliepen, zeiden we tegen elkaar: dat die man zijn zaak niet eens wat gaat opruimen, sorteren en netjes zetten. Dat zal zijn omzet ongetwijfeld ten goede komen.

Later ontdekten we nog tal van zulke shops. Maar ook vrouwen met groente uit hun eigen tuin langs de weg. Zelfs met levende vis in een badkuip op een hoek van de straat. Of plantgoed voor de eigen moestuin. Want die lijkt iedereen hier te hebben. Net als kippen. Of een koe. We hebben meerdere malen gezien dat een koe met een touwtje om langs de berm werd geleid.

Grote tolerantie tussen religies in Albanië

Toen de eigenaren naar de stad Shkodër gingen om vlees voor hun restaurant te halen in het gemeentelijk slachthuis, mochten we meerijden. De stad in het noordwesten van Albanië heeft een mooie grote moskee. Bijna 60% van de Albanezen is moslim, het hoogste percentage binnen Europa. De religie is een erfenis van de eeuwenlange Turkse overheersing. Maar lang niet allemaal zijn ze praktiserend, net zoals bij ons velen alleen in naam katholiek zijn.

Beeld van Moeder Teresa in Shkodër

Naast de moskee staat een groot beeld van de katholieke Moeder Teresa. Zij werd in 1910 geboren als Agnes Gonxha Bojaxhiu in de stad Skopje (tegenwoordig Macedonië). In een boek lazen we later dat Albanië in Europa het land met de grootste onderlinge religieuze tolerantie is.

Afschrikwekkend museum

We bezochten een museum in een voormalige gevangenis. Centraal staat de communistische dictatuur onder Enver Hoxha, die het land van 1946 tot 1985 in een ijzeren greep hield. Het land was toen volledig geïsoleerd. Hoxha keerde achtereenvolgens Joegoslavië, de Sovjet-Unie en China de rug toe. Albanië was het meest gesloten land van Europa en had een heel eigen communistische variant. Particulier bezit was ten strengste verboden. Er waren maar 200 auto’s in het hele land, uiteraard alleen voor de partijtop. Wie tegen de regels inging kon rekenen op flinke straffen. Soms met de dood tot gevolg. We konden door de voormalige gevangeniscellen lopen. Natte, donkere, smerige hokken. Nog te min voor varkens, dachten wij. Op een videofilm zagen we martelingen, grote processen waarbij de menigte klapte als weer iemand ter dood werd veroordeeld. Nog meer gejuich als het vonnis in het openbaar werd voltrokken. Wat beduusd verlieten we het museum, dat is opgezet om het donkere verleden, nog maar 25 jaar terug, niet te vergeten en nooit meer te laten gebeuren.

Toch heeft Hoxha het land ook verder gebracht. Zo bracht hij de gezondheidszorg en het  onderwijs naar een hoger niveau. Hij roeide het analfabetisme onder volwassenen volledig uit. Ook legde hij de eerste spoorlijn van het land aan. Hoewel dus zeker niet van onbesproken gedrag, geniet hij hierdoor nog steeds enige populariteit.

Albanië in de Europese Unie?

Albanië is nu een vrij en open land en timmert flink aan de weg. Weliswaar al geassocieerd met de Europese Unie, maar volgens sommigen die we spraken met nog een lange weg te gaan om aan de toelatingseisen uit Brussel te voldoen. Albanië is sinds 2014 kandidaat-lidstaat en bezig de EU-wetgeving in het nationale recht te verwerken. Dit geldt ook voor andere landen in de regio: Macedonië, Montenegro en Servië. Bosnië-Herzegovina en Kosovo zijn potentiële kandidaat-lidstaten. Een regio volop in ontwikkeling dus.

Dure auto's en traditionele vervoersmiddelen naast elkaar

Met de camper naar Tirana

Morgen gaan we met de camper naar de hoofdstad Tirana. Daar woont een kwart van de bijna drie miljoen inwoners van dit land, dat in oppervlakte iets kleiner dan Nederland is. We zijn zeer benieuwd.